Wat ik zie als senior coach – en waarom dit verder gaat dan mentale druk
De cijfers liegen niet: bijna één op de zes werknemers in Nederland heeft te maken met stressvol werk. Werk met hoge eisen én weinig regelruimte. Voor sommigen is dit “gewoon druk”, voor velen is het structurele overbelasting. De gevolgen zie ik dagelijks in mijn praktijk: stressklachten, uitval, burn-out, verlies van richting en zingeving.
(Bron: TNO)
Maar wat mij raakt, is dit: achter deze cijfers schuilt een dieper probleem dan alleen werkdruk. Het gaat niet alleen over het hoofd dat overloopt. Het gaat óók over het hart, over de samenhang in het leven en over de vraag: doet wat ik doe er nog toe?
Stress is zelden alleen mentaal
Stress wordt vaak gereduceerd tot iets mentaals: te veel taken, te weinig tijd, onvoldoende herstel. Dat klopt deels. Maar in mijn werk zie ik vrijwel altijd drie lagen die tegelijk geraakt worden:
1. De mentale laag: voortdurende spanning, piekeren, concentratieproblemen, vermoeidheid.
2. De gevoelslaag: onrust, machteloosheid, irritatie, onzekerheid, soms schaamte.
3. De zingeving- en waardenlaag: het gevoel de regie kwijt te zijn, jezelf te verliezen, niet meer trouw te zijn aan wat voor jou werkelijk telt.
Pas wanneer alle drie die lagen worden gezien, kan herstel ook werkelijk duurzaam zijn.
Werk-privé is geen agenda-probleem
Veel mensen proberen werk-privébalans te “repareren” met timemanagement, grenzen stellen of minder uren. Soms helpt dat tijdelijk. Maar vaak is het fundament wankel. Want de échte vraag is niet:
“Hoe krijg ik mijn agenda beter georganiseerd?”
Maar:
“Waarom leef en werk ik op een manier die mij structureel uitput?”
Zolang zingeving, autonomie en persoonlijke waarden buiten beeld blijven, blijft stress zich herhalen in een andere baan, bij een andere werkgever, met een andere functie.
Wat ik in de praktijk zie
Ik werk met professionals, leidinggevenden en teams die vaak lang hebben doorgezet. Plichtsgetrouw, loyaal, toegewijd. Te lang. Tot het lichaam of de psyche ingrijpt. Vaak zeggen mensen achteraf:
“Ik voelde al langer dat het niet meer klopte, maar ik ben doorgegaan.”
Dat is geen zwakte. Dat is menselijk. Maar het vraagt wél om moed om op tijd stil te staan.
Duurzame inzetbaarheid vraagt meer dan beleid
Organisaties zetten steeds vaker in op duurzame inzetbaarheid. Dat is goed. Maar zolang dit vooral praktisch en technisch wordt ingevuld — met workshops, vitaliteitsprogramma’s en preventietrajecten — mist er iets wezenlijks: de existentiële laag.
Mensen floreren niet op protocollen. Mensen floreren wanneer zij:
• betekenis ervaren in hun werk,
• invloed hebben op hun eigen keuzes,
• zich gezien voelen als mens, niet alleen als functie.
Zonder deze bedding blijft stress een structureel risico.
Mijn overtuiging
Stress is zelden het echte probleem. Stress is een signaal. Een signaal dat er ergens in denken, voelen, handelen en zingeving een disbalans is ontstaan. Wie dat signaal serieus neemt, kan niet alleen herstellen, maar ook opnieuw leren leven en werken op een manier die klopt.
Dat vraagt vertraging. Reflectie. Soms ook pijnlijke eerlijkheid. Maar het opent ook de weg naar veerkracht, richting en hernieuwde bezieling.
Tot slot
Herken jij jezelf in deze cijfers? Of zie je dit terug in je team of organisatie? Wacht niet tot uitval het enige remmende mechanisme wordt. Stress verdwijnt zelden vanzelf. Richting wel degelijk.
Op mijn site deel ik hoe ik mensen en organisaties begeleid bij:
• stress en burn-out,
• werk-privébalans,
• loopbaanvragen,
• zingeving en persoonlijk leiderschap.
Je hoeft het niet alleen uit te zoeken. Maar je moet wél bereid zijn om eerlijk te kijken.
LET OP: Binnenkort het vervolg met een Blog “Stress herkennen vóór het een burn-out wordt;
Concrete signalen en eerste stappen die echt verschil maken”
